- Column uit "Nat Zand" juli 2024 -

Zoek de 10 verschillen…

“Je woont op Ameland en je gaat serieus naar een ander Waddeneiland op je enige vakantie dat jaar?” Jazeker! Niet dat we bang zijn een ander continent te ontdekken, maar juist omdat we heel nieuwsgierig zijn naar de andere delen van het Werelderfgoed Waddenzee.  We bezochten een vijftal Duitse eilanden en het verschil bleek nogal wat groter dan alleen een andere vuurtoren.

Zo voelden we ons als veertigers piepjong op Nordeney! De scootmobielen en rollators stonden zowat voor ieder ‘koffie & taart café’ geparkeerd. De Duitse Wadden worden graag door ouderen bezocht om daar te ‘kuren’. Zorgverzekeraars investeren er fors om de patiënten te laten opknappen bij de gezonde zeelucht. Maar heel eerlijk, het eten is er iets minder gezond.

We voelden ons er slank, de andere bezoekers bleken echte levensgenieters. Patat en braadworst was vrijwel overal ‘de standaard’ en men gebruikt zout als poedersuiker, niet te zuinig zeg maar. Maar houd je patatbakje wel goed vast op eiland Helgoland want… 50 euro boete indien de zeevogels je bakje afpakken en de boel op straat belandt!

De cultuurverschillen waren amusant en zijn al een reden op zich om de eilanden van onze Oosterburen eens te bezoeken. Waar we in Nederland zo een paracetamol verstrekken aan gasten, is dat echt een ‘no-go’ bij een restaurant op Langeoog. De medewerker vloog het keurig volgens de regel aan: “We mogen geen medicijnen vertrekken, daarvoor dient u naar de apotheek te gaan.” Dat is uiteraard ook de juiste route, maar wij ‘Hollanders’ moesten wel even schakelen met deze formele antwoorden. Er is duidelijk over álles nagedacht. Je hoeft alleen alle waarschuwingsbordjes maar te volgen en je bent veilig.

De bordjes zijn ook niet te missen, omdat ze voorzien zijn van duidelijke pictogrammen van verdrinkende of vallende mensen bij een brug of strand. Vaak ook nog eens verduidelijkt met tekst in dikke letters, uitroeptekens, felle kleuren en uiteraard om de zoveel meter de nodige herhalingsborden. Bij terugkomst op Ameland denk je dan toch; ben ik hier wel veilig? Wie denkt hier met me mee waar ik moet lopen of wat ik wel en niet mag doen? De Oost-Friezen konden we redelijk verstaan, de taal lijkt ook in het schrift op het Fries. Maar wist je dat mijn zoon van 2 meter in vrijwel iedere deurpost, bed en badkamer klem zat bij de Oost-Friese kust? De bewoners in de regio hier zo vlakbij blijken helemaal niet zo lang zijn als de Friezen en de Groningers!

Ik zal niet meer verrassende verschillen verklappen, maar raad iedereen aan ook eens verderop in het Waddengebied te kijken. Je hoeft echt niet naar Brazilië te vliegen om leuke cultuurverschillen te ervaren! En die uitbundige uitroeptekens om de boel kracht bij te zetten, heb ik lekker meegenomen naar huis: die houden we er in (!).

- Column uit "Nat Zand" juli 2023-

Ruik en proef Ameland!

Je weet pas wat je hebt, als je het moet missen… Sinds kort weet ik dat dat ook geldt voor kunnen ruiken en proeven. Die zintuigen zijn namelijk ‘een beetje stuk’. Ter illustratie: “U ruikt toch zelf ook wel dat de vorige gasten in het appartement hebben gerookt?” Nou nee, geen idee… “U laat de croissants van ons ontbijt aanbranden in de oven. Ruikt u ze niet, ze zijn allang klaar!” Helaas niet nee. Ik zal voortaan de tijd maar even instellen. 

Zoals zoveel mensen, heb ik ook als gevolg van long COVID dat mijn reuk- en geur in de hobbel is. Inmiddels ruim anderhalf jaar een andere beleving van alles om me heen, omdat twee zintuigen niet meer normaal meedoen. Het went maar leidt soms ook tot vreemde situaties. Waarbij het voorheen heerlijk was om van de zeelucht te kunnen genieten, lijkt het Wad nu een beeld op het tv-scherm omdat er iets mist. Of wat te denken van de vrolijkmakende rozenbottelgeur in De Vleijen in de zomer? De bloeiende vlinderstruiken in het dorp of de kenmerkende lucht van slik van de bodem van de zee bij laagwater? Je mist een dementie en dat is een rouwproces. Het lijkt zowat een treurige column, maar zo is het niet bedoeld. Het is juist met de intentie om u bewust te maken van de geuren én smaken van het eiland en het Wad. Want die zijn heel bijzonder. Geniet daar deze vakantie extra van! 

Ik mis mijn reukzin overigens meer op Ameland dan in de stad. Dat gemis weet je eigenlijk pas als je een dag een knijper op je neus zet en niks meer ruikt. Maar dat raad ik u af. Zonde van uw dag. Geniet juist éxtra van alles om u heen. Ook al zou u sommige luchtjes misschien wel willen missen. Dat voordeel hebben de long COVID-patiënten dan weer. Geen idee in welke tent men wiet aan het roken is, geen last van penetrante bbq-luchtjes, een viesgeurend toiletgebouw of volle vuilniscontainers op de camping. Elk nadeel heb zijn voordeel, zou een bekende voetbaltrainer wel gezegd hebben. 

Wat smaak betreft: laat u vooral ook eens verrassen door de smaakvolle lokale producten die het Amelands Produkt te bieden heeft. Ook de beleving van eten is totaal anders voor de groep mensen die blijft rondlopen met deze nare zintuigenklacht. Bij mij smaakt tomaat naar chloor en de meeste smaken zijn afgevlakt waardoor je ladingen zout, vet en suiker toevoegt. Inmiddels heb ik er een kledingmaat bij, maar goed. Het eiland heeft natuurlijk heerlijk gezonde en smaakvolle producten voor u te bieden. Er zijn genoeg restaurants om ze te proberen. Of ga naar de biologische boerderij, forellenkwekerij of Hollumer molen om deze ambachtelijke producten in te kopen en kokkerel zelf een heerlijk maaltje. En mocht u ook bij die groep horen die om wat voor reden dan ook geen smaak en geur heeft… geniet dan van de textuur en kleur van het voedsel. Ook dat kan, weet ik uit ervaring. Op welke manier u er ook naar kijkt, ruikt, hoort, voelt en proeft, ik wens iedereen een indrukwekkend verblijf op Ameland!

- Column uit "Nat Zand" juli 2022-

Het wad 

“Voor de één is het net Schiphol, voor de ander een kindersprookje…"

“Kijk, daar zit de piloot van de boot!”, hoor ik een volwassen vrouw zeggen terwijl de veerboot aanmeert. “Hij heeft ook zo’n witte blouse met strepen op de schouders, net als bij de KLM.” Waarschijnlijk geniet de dame van een man in uniform, maar deze noem je normaal gesproken toch kapitein of schipper… Op diezelfde overtocht vraagt een medepassagier zich af wat die grote groene en rode dobbers in een lange rij in de zee daar toch te zoeken hebben? Nu kan ik me even niet inhouden. Ik leg uit dat het boeien zijn. Dat ze de waterweg markeren en dat de veerboot daar tussendoor vaart, zodat we niet vastlopen op zee want het is niet overal even diep. De man kijkt me aan alsof hij water ziet branden. We komen aan in Nes en de man van daarnet zegt: “De pont is er”. Bij een pont denk ik aan een klein bootje dat je helpt een rivier of kanaal over te steken, maar deze man denkt daar blijkbaar anders over. Ik kan het niet nalaten even te Googelen en zie dat de definitie van pont inderdaad een heel breed begrip is. Ook een ferry die lange afstanden aflegt en auto’s vervoert, kan aangemerkt worden als pont. Weer wat geleerd.  

Eb en vloed is net zoiets waar onduidelijkheid over kan ontstaan. Mijn schoonvader, wadschipper Theo Mosterman, had op zijn rondvaart altijd een mooi sprookjesachtig verhaal over de getijden waar ik dan zelf eigenlijk ook graag in wilde geloven. Hij sprak door de microfoon de gasten toe en zei: “Ziet u dat het zeewater wat we vanochtend nog zagen, nu bijna helemaal weg is? We kijken nu naar de bodem van de zee. Ik zal u vertellen hoe dat komt. Er was hier toen we vanochtend wegvoeren op de steiger een klein jongetje dat emmertjes met zeewater verkocht. Blijkbaar heeft hij goede zaken gedaan, want de zee is bijna leeg!”

Het wad, we beleven het allemaal op onze eigen manier. Bij veel eilanders zit eb en vloed in het bloed. Voor sommige toeristen is het misschien eerder als een Eftelingattractie of een compleet nieuwe reiservaring met nautische termen waar men geen idee van heeft. Wat maakt het ook uit, geef het beestje maar een naam en geniet er van!

Froukje Mosterman-de Groot, juni 2022

- Column uit "Nat Zand" juli 2021 -

Gasten gaan voor ... alles?

“Mem, je had toch aardbeien en lekker beleg gehaald voor ons ontbijt? Maar de koelkast is leeg nu. Er zijn ook geen eieren meer en waar is het verse brood gebleven?” Mijn andere zoon kijkt alweer met zo’n bedenkelijk gezicht van ‘ja hoor, het is weer zover’: last-minute aankomsten die ontbijt bijgeboekt hebben. Dus we hebben weer pech en eten crackers met pindakaas.

Een herkenbaar beeld voor Amelander recreatieondernemers; we doen ons uiterste best om het de gasten naar de zin te maken. Dat gaat soms best ver. Maar goed, er zijn grenzen natuurlijk. De man die vroeg of ik persoonlijk het ontbijt op bed kon bezorgen, heb ik toch moeten teleurstellen. Mogelijk dat ik in het rugby-weekend nog even getwijfeld had (alleen in gedachten dan). Onze ontbijtzaal is dichtbij, kom daar maar naartoe.

Maar goed, de onderneming is eigenlijk ‘ons derde kindje’ dat soms op nummer één lijkt te staan en bijna altijd zijn zin lijkt te krijgen. Zo vallen bij ons thuis de jassen sinds kort weer op de grond in plaats van netjes op de kapstokken. Er waren namelijk te weinig geleverd voor in de appartementen dus: de onze losschroeven en ophangen in de appartementen. Door de drukte van het seizoen kan het wel máánden duren voor er in ons huis een nieuwe hangt. If ever. Gelukkig herinneren de gaten in de muren me er aan nieuwe kopen.

Mijn geluk is dat manlief en de jongens het niet eens opmerken als onze eigen nieuwe salontafel is verwisseld voor een beschadigd exemplaar met wijnvlekken en vastgekoekte nagellak. Ze gebruiken zelf ook geen onderzetters, dus daar liggen ze niet wakker van. Dat karige ontbijt steekt ze wel.

Om de recensies op de boekingssites goed te houden, wonen wij in een soort van kringloop gemeubileerd huis. Zo staan er nu ook drie lampen en vier stofzuigers in de woonkamer waar ‘iets mee is’ en dus uit ‘het front’ moeten. Door coronamaatregelen was de distributie van veel goederen zeer onbetrouwbaar geworden. Leveringstijden van meubels, machines, beddengoed: het is Russisch roulette wanneer het aankomt op Ameland. Ik kreeg er slapeloze nachten van, omdat de nieuwe appartementen al wél geboekt waren voor het volgende weekend maar de toppers voor óp de bedden niet geleverd werden. Wat doe je dan? Gasten teleurstellen en hun weekendje weg annuleren? U raadt het zeker al… Ik sliep de week daarna niet beter maar de gasten wel, want mijn zachte nieuwe toppers werden uit huis gesleept en kwamen op de matrassen van de gasten om hun slaapcomfort te kunnen garanderen.

Dat ging wel heel ver, vond mijn man: dat je zelf wakker ligt als moeilijke slaper, zodat de gasten jouw topper hebben! Ach ja, na zo’n goede nacht hoeven ze tenminste geen ontbijt op bed maar hebben ze energie genoeg om naar de ontbijtzaal te lopen, moet je maar denken.

Froukje Mosterman-de Groot 

Maart 2022

- Column uit De Amelander -

Ameland, het Ibiza van Nederland. Toch?!

Als je deze column in december mag schrijven, ligt het voor de hand dat je terugkijkt op het afgelopen jaar. Als recreatieondernemer op Ameland, vond ik het een roerig jaar. Er kwamen annuleringsgolven na persconferenties. En de gaten die ontstonden door de wegblijvende oosterburen, waren spoedig weer gevuld met Nederlanders. Een deel van deze groep Nederlanders kwam voor het eerst op een Waddeneiland. Voorheen kozen ze voor Mallorca of Ibiza. Dit jaar was Ameland voor hen het Ibiza van Nederland. 

Deze groep toeristen, veelal stedelingen, moesten soms nog even wennen aan het landelijke karakter van Ameland. Zo vroeg een verbijsterde gast me bezorgd: “Bent u niet bang dat het hier 's nachts druk wordt met zwervers in de binnentuin? Ze gaan vast op die zachte loungebanken overnachten, want er staat helemaal geen afsluitbaar hek om de gebouwen!?!” Even wennen dus. Zo zat deze zomer ook een Rotterdamse familie 15 minuten voor vertrek van de laatste avondboot nog relaxed bij hun vakantieverblijf.  Alle appartementen waren volgeboekt en ik weet dat ze die ochtend uitcheckten om naar huis te gaan. Dus ik belde snel een taxi zodat ze de boot nog konden halen. 'Ach mevrouw we nemen gewoon de volgende wel!' Nee, de veerboot is geen metro die af en aan blijft komen. Het is hoogseizoen het hele eiland is volgeboekt, dus de enige overnachtingsmogelijkheid die overblijft is die zachte loungebank (voor die niet-bestaande zwerver) in de binnentuin. Ik kan me ook het gezin herinneren dat 2 dagen eerder vertrok naar huis, omdat ze een ontdekking hadden gedaan… ze stonden teleurgesteld in de receptie en vroegen: “Is er echt géén McDonald’s op Ameland? Maar dan willen onze kinderen hier niet een volle week blijven, hoor!” Ik heb ze nog gewezen op de heerlijk (ook gefrituurde) kibbeling van onze viswinkel in Nes, maar het mocht niet baten. Ze vertrokken naar de wal, ondanks het prachtige weer. Sommige gasten hadden zelfs het probleem om Ameland überhaupt te bereiken… Ik kon mijn lachen amper inhouden, maar ik had ook een beetje medelijden toen ik gebeld werd met de volgende vraag: “We komen vandaag niet want we staan in Harlingen in de rij maar hier vertrekt geen veerboot naar Ameland?”
Maar nog even terugkomend op die terugreis, dat was ook een heel ding voor onze ‘Ibiza-gangers’. Een mevrouw staat wat peinzend bij haar huurfiets, naast zéker 20 tasjes vol nieuwe kleding en andere leuke aankopen van Ameland. “Kunt u de huurfiets voor ons terugbrengen en een taxi naar de veerboot bellen, want we hebben veel te veel gekocht en durven zo niet te fietsen!” Tuurlijk, regelen we. Wat ik lastiger te regelen vond was de vertrokken gast die belde met de vraag: “We zijn nu terug in Holwerd maar we zien onze bagage nergens en de fietsverhuurder zei dat het allemaal goed kwam...!” Nee meneer, u had het wel zelf op de veerboot moeten zetten. “Hoezo, als ik naar mijn vakantiebestemming vlieg zorgen ze toch ook dat de bagage aan boord komt?!” Tja, het was dus even wennen voor zowel gast als eilanders. De ‘all-inclusive gasten van de Middellandse Zee resorts wisten ons nu te vinden en verwachtten service, service, service van de recreatieondernemer… “Wilt u vanavond op onze hond en baby passen zodat we lekker uit kunnen?” en “Heeft u een leenhond voor naar het strand?” Ik zag hier een verdienmodel in: de match met de oppasvraag van de andere gasten, je kunt er naast de hond zelfs een baby bij lenen. 

Ik weet zeker dat een deel van deze gasten terug zal keren naar Ameland, omdat ze hebben ontdekt hoeveel natuurschoon wij te bieden hebben. Hoe mooi was het moment deze zomer dat het meisje uit Rotterdam zei: “Wauw! Wat bijzonder, we hadden nog nooit een vlinder in het écht gezien!” En wat heeft ze genoten van de aardbeien en frambozen in onze binnentuin, al had ze eerst wel even twijfel of het geen plastic was. “Is dat fruit in de tuin hier echt eetbaar?”
Welkom in onze wereld, Randstedelingen. Ik sluit me aan bij de campagne Liefde voor Ameland en laten we er van uitgaan dat we in 2022 met zijn allen kunnen genieten van de rust, ruimte en natuur. Want Ameland is buitengewoon mooi, ook zonder een McDonald’s.  

Froukje Mosterman-de Groot